Techniek - Politie-knipperlicht met 4017

Voor een knipperlicht dat net even wat anders doet, is deze schakeling geschikt. Gebaseerd op de 4017 teller, waarbij steeds 1 uitgang hoog kan zijn die telkens een plaatsje opschuift op het ritme van klokpulsen op de ingang, wordt hier met wat extra onderdelen een ander patroon gegenereerd.

Uitleg over het schema

De klokpulsen worden gegenereerd door de 555 timer en met potmeter RV1 regel je de snelheid tussen de klokpulsen. Daarbij geldt, voor het geval je de potmeter niet wil gebruiken, hoe lager de weerstand hoe sneller de 555 timer klokpulsen genereert.

In plaats van een lopend licht, waarbij elke uitgang verbonden wordt met een LED, worden de LEDs hier op een andere manier geschakeld. Van de 10 uitgangen worden er maar 4 gebruikt, de overige blijven onbenut.

de schakeling op breadboard Aan uitgangspinnen 2 en 7 en 5 en 9 is een diode geknoopt. Na de diodes zijn uitgangen 2 en 7 aan elkaar geknoopt, evenals 5 en 9 om er daarna pas een LED aan te knopen.

Omdat er tussen de pinnen 2 en 7 één uitgang niet gebruikt wordt gaat de eerste LED bij een vrij hoge klokfrequentie kort aan, uit, aan en weer uit, waarna de tweede LED na een korte pauze hetzelfde lichtpatroon vertoont. Daarna is het aantal uitgangen op en begint de 4017 weer bij het begin.

Het lichtpatroon dat hierdoor ontstaat - LED1 aan, kort uit, LED1 aan, uit, LED2 aan, kort uit, LED2aan, uit - lijkt een beetje op het patroon dat de stroboscopen op politievoertuigen vroeger voerden. Met de komst van sterke LEDs is dit patroon verdwenen.

Ik zeg met nadruk 'een beetje', want in werkelijkheid was het patroon complexer: na enkele keren beide lampen 2 keer te laten flitsen, flitsten de lampen direct 1 maal een aantal keer na elkaar.

Als het IC meer uitgangen had, zou dit effect haalbaar zijn. Een hele berg 4017's kan natuurlijk ook.
Een microcontroller is natuurlijk makkelijker. Daar heb je echter wel software-kennis en een programmer voor nodig, dus dat is niet voor iedereen weggelegd.

Schema en onderdelenlijst

Het schema voor het politieknipperlicht met 4017 en 555 timer 

IC1 = NE555
IC2 = CD4017B, HEF4017B
C1  = 1uF (variëerbaar)
C2  = 100 uF
R1-R2 = 1,5K
P1 = 100k lin.
D1-D4 = 1N4148, 1N400x
LED1 - LED2 = rood, groen, geel of blauw